CREATIVE COMMUNITY

บ้านข้างวัด สร้างสรรค์สถานของคนเชียงใหม่

Text: Mr.Daybeds
Photo: เปี่ยมพล จันทร์เปี่ยม

บ้าน 2 ชั้น แบบกึ่งปูนกึ่งไม้ ตั้งเรียงรายเป็นจำนวน 10 หลัง ก่อร่างสร้างเป็นชุมชนขนาดย่อมขึ้นเคียงข้าง วัดตโปทาราม หรือ วัดร่ำเปิง จังหวัดเชียงใหม่ สถานที่แห่งนี้ คือ ‘โครงการบ้านข้างวัด’ ชุมชนของผู้คนหลากหลายสาขาอาชีพ ซึ่งเปรียบดั่งเจ้าบ้านที่รอเปิดประตูต้อนรับแขกผู้มาเยือนให้เข้ามานั่งพักกายและใจ ด้วยความอบอุ่นเป็นกันเองเสมือนญาติพี่น้อง และไม่เพียงใช้เพื่อการพักอาศัยของผู้คนในท้องถิ่นเท่านั้น แต่ยังวัตถุประสงค์ให้เป็นแหล่งชุมนุมทางศิลปะของผู้หลงใหลอิริยาบทการใช้ชีวิตช้าๆ อิงแอบธรรมชาติอันบุริสุทธิ์

บ้านกึ่งปูนกึ่งไม้แต่ละหลังมีรายละเอียดปลีกย่อยในการตกแต่ง แตกต่าง คละเคล้ากันไป บ้างก่อผนังชั้นล่างแบบปูนเปลือย บ้างก่อผนังปูนเปลือยสลับอิฐโชว์แนว บ้างเน้นไม้เป็นวัสดุหลักกว่าค่อนหลัง แต่ทว่าทุกหลังล้วนได้รับการออกแบบให้มีพื้นที่เปิดโล่ง ติดตั้งประตูบานเฟี้ยมสูงจากพื้นจรดเพดานพร้อมหน้าต่างรอบบ้าน เพื่อเปิดช่องให้ลมพัดผ่านและรับแสงธรรมชาติได้รอบทิศทาง อีกทั้งยังเป็นการเปิดโอกาสให้ลูกบ้านได้พบปะพูดคุย ทำความรู้จักเพื่อนบ้านโดยไม่มีกำแพงขวางกั้น ส่วนบริเวณลานกว้างนั้นยังสามารถใช้ประโยชน์เป็นพื้นที่สำหรับจัดนิทรรศการกลางแจ้งของโครงการ โดยมีการเทพื้นคอนกรีตเปลือยสร้างเป็นทางลดระดับแบบขั้นบันได แซมด้วยต้นหญ้าและแมกไม้น้อยใหญ่คอยให้ความร่มรื่น

บ้านข้างวัด กำเนิดจากแนวคิดเล็กๆ ของ คุณณัฐวุฒิ รักษ์ประสิทธิ์ เจ้าของสตูดิโอออกแบบผลิตภัณฑ์และเครื่องใช้เซรามิก Bookoo Studio หนุ่มนักออกแบบที่มีฝันแล้วต่อยอดสู่ชุมชนแห่งการแบ่งปันขนาดย่อม ผูกอดีตโยงเข้ากับปัจจุบันได้อย่างน่าสนใจ โดยเขาตั้งใจนำวิถีชีวิตดั้งเดิมของคนเชียงใหม่ ผสานเข้ากับวิถีปัจจุบันได้อย่างพอเหมาะ พร้อมเปิดบ้านแต่ละหลังแตกแขนงเป็น ร้านขายสินค้าพื้นถิ่นและงานดีไซน์จากวัสดุธรรมชาติ รวบรวมพื้นที่แห่งการสร้างสรรค์ สตูดิโอสอนปั้นเซรามิกสำหรับผู้ที่สนใจโดยเฉพาะ ตลอดจนมีร้านกาแฟและร้านอาหารพื้นเมืองไว้ฝากท้องยามหิว มีห้องสมุดให้นั่งๆ นอนๆ เป็นหนอนหนังสือคอยบริการแบบฟรีๆ รวมไปถึงมีเกสเฮาส์เล็กๆ ไว้รองรับนักท่องเที่ยวที่ชื่นชอบการพักผ่อนแบบโฮมสเตย์

บ้านหนึ่งหลัง ถ้าไม่พูดถึงคงไม่ต่างจากการมาไม่ถึงบ้านข้างวัด บ้านที่มีชั้นหนังสือบิลท์อินไปกับผนังอิฐโชว์แนว มีโต๊ะไม้และเบาะรองนั่งเรียงราย คละไปกับผู้คนที่นั่งๆ นอนๆ ขนาบกองหนังสือข้างตัว พื้นที่ตรงนั้นไม่ใช่มหาสมุทรอันกว้างขวาง แต่เป็นห้องสมุดใจกว้างชื่อว่า มาหาสมุด หรือ Mahasamut Library by ‘ห้องสมุดใจใหญ่’ ที่ให้คำอธิบายสั้นๆ แต่ได้ใจความไว้ในเพจ Facebook ของพวกเขาว่า ‘รีบอ่าน ก่อนหนังสือจะหมด’ ซึ่งสะท้อนแนวคิดของห้องสมุดขนาดย่อมได้ชัดถ้อยชัดคำ

มาหาสมุด เกิดจากการรวมหัว (คิด) สร้างสรรค์ ของสองคนรุ่นใหม่อย่าง คุณแตงโม-สาริณี เกื้อกิตติกุล และ คุณนัท-ณัฐพงษ์ เนียมนัด ที่ปรับเปลี่ยนความตั้งใจจากการเปิดห้องสมุดกึ่งคาเฟ่ มาเปิดเป็นห้องสมุดกึ่งร้านชาและกาแฟโบราณ แบ่งปันพื้นที่เล็กๆ เพื่อเปิดโอกาสให้คนทุกเพศและวัยได้เข้ามาหยิบหนังสือดีๆ กลับไปซุกอ่านตัวอักษรหลากเรื่องราวตามมุมโปรดอย่างเงียบๆ ซึ่งนอกจากหนังสือใหม่ๆ ที่มีใครหลายคนทยอยกันส่งมาให้ พวกเขายังนำเงินรายได้จากบริการมุมเครื่องดื่มและขนมเล็กๆ น้อยๆ หรือกำไรจากทิป ไปซื้อหนังสือเล่มใหม่ให้คนอ่านอยู่เสมอด้วยเช่นกัน

หากใครมีโอกาสเข้าร่วมฟังการบรรยาย Creative Dialogue เวทีปล่อยแสง ในงานเทศกาลออกแบบเชียงใหม่ หรือ Chiang Mai Design Week 2014 ซึ่งในวันนั้นทั้ง คุณณัฐวุฒิ และ คุณสาริณี ต่างเป็นหนึ่งใน 10 ผู้ประกอบการสร้างสรรค์ในท้องถิ่น ที่ TCDC เชิญมาร่วมปันแนวคิดและประสบการณ์ด้านงานคราฟท์ งานดีไซน์ และโมเดลในการทำธุรกิจที่ประสบความสำเร็จในหัวข้อ ‘คิด ทำ กิน’ ซึ่งเราเชื่อเหลือเกินว่า ผู้ที่ได้ฟังน่าจะได้รับแรงบันดาลใจดีๆ จากทั้งคู่กลับไปไม่มากก็น้อย กับผู้ที่ได้มาเยือนสถานที่แห่งนี้ ซึ่งตั้งอยู่ห่างออกไปไม่ไกลนัก จากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ก็เช่นเดียวกัน